کودکان گلهای بوستان ما و آینده سازان کشورند. ملّتی در آینده موفق، سربلند، پیروز و سعادتمند خواهد بود که به نیازهای جسمی و روانی کودکان خود توجه بیشتری داشته باشد. امروزه روان شناسان اعتقاد دارند که برای رسیدن به مراحل بالاتر رشد باید پایههای اولیه رشد را جدی گرفت و اگر چنانچه اولین مراحل رشد به خوبی طی نشود، در مراحل بعدی کودک دچار اختلال خواهد شد. یکی از نیازهای مهم و اساسی کودک، نیاز به بازی و اسباب بازی است. بازی برای کودک همانند آب است برای ماهی. کودک بدون بازی نمیتواند به رشد متعادل و سازندهای برسد. اسباب بازی شوق زیستن را در وجود کودک برمی انگیزد موجب پرورش قوای جسمی، ذهنی، روانی، عاطفی و اجتماعی کودک میشود.
اسباب بازی همچنین موجب میشود که کودک با دنیای بیرون ارتباط برقرار نماید و تجارب خویش را گسترش دهد و با مفاهیم مختلفی همانند رنگ، شکل، اندازه، بالا، پایین و... آشنا شود. مسأله مهم این است که بازی و اسباب بازیها باید متناسب با ویژگیهای سنی، رشد جسمی و روانی کودک باشد تا اثرات مفید و سازنده را داشته باشد وگرنه بعضی مواقع ممکن است اسباب بازی به دلیل عدم تناسب با ویژگیهای سنی و رشدی کودک، او را دچار شکستهای متعدد و در نهایت، احساس حقارت کند که در این صورت، آن اسباب بازی برای کودک مضر است.
روان شناس مشهور ژان پیاژه تأکید میکند که والدین در انتخاب اسباب بازی دقّت و هوشیاری لازم را داشته باشند؛ چرا که در شکل دادن به تمایلات عاطفی و روانی او نقش مهمی ایفا میکند و چنانچه در انتخاب آنها توجه کافی نشود، ناخواسته تمایلات کودکان به گونهای شکل میگیرد که مورد انتظار نبود. در این مقاله سعی نگارنده بر این است تا از دیدگاههای مختلف و با توجه به لحاظ همه عوامل، بازی و اسباب بازی متناسب با هر سن را پیشنهاد نماید. بازیها و اسباب بازیهای پیشنهادی میتواند راهنمای بسیار خوبی برای والدین و مربیان محترم باشد.