بازی کردن مانند غذاخوردن یکی از نیازهای اساسی کودکان میباشد. بازی کردن و اسباب آن که شامل انواع اسباب بازی میباشد میتواند نقش کلیدی در رشد ذهنی و جسمی حرکتی کودکان داشته باشد. روانشناسان حوزه کودک در سالهای اخیر با انجام تحقیقات بسیاری بر روی کودکان مختلف توانستند به نقش حیاتی بازی کردن و استفاده از اسباب بازی در روند رشد کودکان دست یابند.
روانشناسان با تحقیقات علمی خود در زمینه اسباب بازیها توانستد ثابت کنند که وجود اسباب بازیها نه تنها کودکان را از لحاظ ذهنی و هوشی متفکر وخلاق بار میآورد بلکه به آنها کمک میکنند تا در انجام حرکات اندامهای بدن، مهارت لازم را بهتر و سریعتر به دست آورند. مهارتهایی هچون دویدن، حفظ تعادل، پریدن، پرت کردن، چرخیدن، درست راه رفتن، انجام حرکات کششی، حفظ تعادل بدن، هماهنگ کردن دست وپاها، هماهنگی چشمها، دستها، پاها و... که به رشد فیزیکی کودک کمک بسیاری مینماید.
انتخاب اسباب بازی
استفاده از یک مشاوره درست در رابطه با کودک و آگاهی از تاثیرات اسباب بازیهای مختلف بر جنبههای مختلف رشد کودک میتواند نقش مهمی در انتخاب اسباب بازی توسط والدین داشته باشد. امروزه بسیاری از والدین با آگاهی کاملتری در زمینه نیازهای رشدی کودکانشان برای تهیه ی اسباب بازیها اقدام میکنند آنها اسباب بازیهایی را انتخاب میکنند که به رشد فرزندشان در زمینههای مختلف کمک میکند.
اسباب بازیهای مناسب رشد جسمی کودکان
به توصیه ی مشاوران والدینی که فرزندانشان از لحاظ حرکتی کند و یا تنبل هستند لازم است اقدام به تهیه اسباب بازیهایی نمایند که محرک خوبی برای به تحرک واداشتن فرزندشان باشد. ممانعت از تنبلی و بی حرکتی کودکان باعث رشد بهتر آنها و جلوگیری از چاقی که معضل کودکان بسیاری در عصر جدید شده است، میگردد. برخی بازیها نظیر بازی با توپ و بازیهایی که نیازمند کاربرد نیروی فشار یا کشش هستند مختص رشد جسمانی میباشند و لازم است برای کودکان کم تحرک یا تنبل مورد استفاده قرار گیرند.
اسباب بازیها حرکتی مانند انواع دوچرخه، موتور، ماشین و ... شاید همان چیزی باشد که کودک را به تجرکی سازنده وادار خواهد نمود.
اسباب بازی مناسب رشد ذهنی کودکان
به توصیه مشاوران والدینی که دارای کودکان کم هوش، باهوش و به طور کودکان استثنایی هستند لازم است از اسباب بازیها آموزشی استفاده نمایند که ذهن کودک را درگیر نماید و کودک بتواند در مسیر درست از فکر خود استفاده نماید. استفاده ای که منجربه استدلال و نتیجه گیری در کودکان هواهد گردید و نتیجه آن رشد ذهنی کودکان خواهد بود.
همانگونه که میدانیم اسباب بازیها نوعی یادگیری و آموزش محسوب میشوند. مثلا انواع دومینو، پازل و بازی روی صفحه نه تنها در تقویت انگشتان دست موثر میباشد منطق را نیز در کودکان توسعه میدهد و آنها را وادار به انتخاب درست برای داشتن یک نتیجه درست میکند.
انتخاب اسباب بازی برای رشد اجتماعی کودکان
روانشناسان به والدینی که دارای فرزندان گوشه گیر و منزوی که علاقه ای به شرکت در جمع ندارند توصیه میکنند از اسباب بازیهای استفاده نمایند که نیازمند هم بازی باشد. این نوع اسباب بازی کودک را وادار به شرکت در اجتماع مینماید و به او میفهماند که تنها در صورت همکاری و مشارکت است که میتواند به نتیجه درستی دست یابد. اسباب بازی و بازیهایی که نیازمند هم بازی هستند باعث تقویت حس همکاری، تقسیم کردن و ارتباط گیری در کودک میشود و میتواند مشکلات گوشه گیری و انزوای کودک حل نماید.
به طور کل هر یک از انواع اسباب بازیها میتواند به رشد جنبههای مختلفی فردی، مهارتی، حسی، حرکتی، اداراکی و ... کودکان بپردازد، در نتیجه شناخت اسباب بازیها و تاثیرات آن بر کودکان میتواند به والدین کمک بسیاری در رشد و تربیت فرزندانشان خواهد نمود.