بازی و اسباب بازی کودکان استثنایی

بازی کردن برای کودکان همانند حرف زدن است، کودکان با بازی کردن احساسات خود را بیان می‌کنند واستعداد‌ها و آرزو‌های خود را بروز می‌دهند علاوه بر آن با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند. در واقع بازی کردن برای کودکان راهی است برای کنار آمدن با محیط که به وسیله‌ی آن محیط اطراف و دنیای خود را درک کنند.
سن کودک، مراحل رشد، جنسیت، محیط و هوش او از عوامل موثر در بازی کردن کودک است.

بازی کودکان استثنایی

کودکان استثنایی امروزه به یکی از مهمترین بحث‌های خانواده‌ها تبدیل شده است. استثنایی بودن تنها به معنی عقب ماندگی ذهنی یا کند ذهنی نمی باشد، بیش فعالی، هوش بالا، تفکر زیاد و ... نیز نشانه استثنایی بودن کودک می‌باشد که امروزه به دلیل رو آوردن خانواده‌ها به بحث تک فرزندی بسیاری از خانواده‌ها با این موارد مواجه هستند. بازی کردن یکی از مهمترین راه‌ها در ارتباط برقرار کردن با کودکان استثنایی می‌باشد.
عمده ترین رفتارهای استثنایی که بسیار رایج است کم تحرکی، پرتحرکی، اختلالت گفتاری و رفتاری هستند. بازی کردن با کودکانی که دچار کم تحرکی یا پر تحرکی، گوشه گیری، کم رویی یا خجالت، اختلالات گفتاری و ...هستند می‌تواند به شما در کنترل کردن این کودکان کمک کند.

بازی درمانی

پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که یکی از بهترین فعالیت‌های آموزشی، در توان بخشی کودکان با نیاز‌های استثنایی مانند کودکان اتیسم، بازی درمانی و اجرای مختلف و متنوع این بازی‌هاست .
می‌توان با این روش خشم و پرخاشگری این کودکان را نیز تحت کنترل در آورد. با استفاده از بازی کردن می‌توان تغییراتی را در رفتار کودک ایجاد کرد و رفتار‌های نادرست را حذف و رفتار‌های درست را جایگزین کرد.

مکان بازی کودکان استثنایی

اصولا مراکز خاص آموزشی که برای این کودکان در نظر گرفته شده اند، وسایل اسباب بازی خاص و همچنین محیط مناسبی برای برای بازی کردن این کودکان در نظر گرفته اند زیرا محیطی که کودک در آن مشغول بازی است در تمرکز او تاثیر بسیار زیادی دارد.
همچنین خانواده‌هایی که دارای کودک استثنایی هستند نیز باید مکان خاصی را دراتاق این کودکان برای بازی کردن در نظر داشته باشند تا این کودکان بتوانند در آرامش کامل با اسباب بازی‌هایی که برایشان مناسب است و محیطی که باعث تمرکز و آرامش خاطر آنها میشود و کنجکاوی انها با بر انگیزد ،بازی کنند.
همه ی کودکان علاقه ی زیادی به بازی کردن دارند.وقتی در حین بازی کردن احساس می‌کنند که ممکن است ببازند و احساس باخت می‌نمایند کل مقررات بازی را تغیر می‌دهند. کودکان با وجودی که بازی‌های دسته جمعی را دوست دارند اما دوست دارند در همه ی موارد اولین نفر باشند و پذیرفتن شکست برایشان کمی سخت است. این امر در کودکان استثنایی به مراتب شدیدتر است.

تفاوت کودکان عادی و استثنایی در دوران پیش از دبستان

کودکان استثنایی نسبت به کودکان عادی در محیط خانه یا مهد کودک بیشتر به راهنمایی بزرگتر‌های نیاز دارند.
باید برای این کودکان مسائل را با آرامش و مهربانی و گاهی به طور عملی نشان دهید تا کودک متوجه منظور شما شود.
ممکن است مجبور باشید یک مسئله را بار‌ها برای او بازگو کنید تا او متوجه یا راضی به انجام کاری شود.
کودکان استثنایی تمایل زیادی به ازمایش کردن اشیاء تازه نشان نمی دهند
این کودکان غالبا از برخی فعالیت‌های دیگر کودکان تقلید میکنند و خانواده یا مربی باید با ایجاد پرسش و پاسخ‌هایی به ایجاد فردیت در کودک کمک کند.
آن‌ها اغلب کار‌ها را نیمه تمام رها میکنند و تمایل زیادی به کامل کردن کارها نشان نمی دهند و بسیاری از فعالیت‌های آنها کوتاه مدت است.
اغلب این کودکان حواس خود را معطوف فعالیت‌های هنری نمی کنند و ممکن است فعالیت‌های هنری برای آنان خسته کننده یا سخت تر از قوه ی تحلیل و تخیل آنها باشد.

میزان و کیفیت بازی در کودکان استثنایی

خیلی از والدین تصور میکنند که بخاطر نیاز ویژه و راهنمایی‌های خاصی که کودکان استثنایی به آن نیاز دارند میتوانند هر لحظه در بازی کردن کودک خود دخالت کنند، در حالی که این دخالت هر چند خیر خواهانه باشد باعث ایجاد آشفتگی و یا تمام کردن بازی کودک می‌شود.باید بگذاریم کودکان دارای نیاز‌های ویژه در بازی‌هایشان تلاش و کنجکاو کنند تا بتوانند از پس مسائل خود بر بیایند و تا زمانی که نیاز جدی به واکنش والدین نباشد در بازی کردن آنها دخالتی نکنیم و بگذاریم به بازی کردن ادامه دهند. حتی زمانی که یک پازل را به طور اشتباه در جای خود قرار می‌دهند.
پس باید در انتخاب نوع وسیله ی بازی کودکان استثنایی و همچنین محیط بازی آنها دقت لازم را داشته باشیم و بگذاریم آنها دنیای اطراف ما را به روش خود کشف کنند.

اسباب بازی کودکان استثنایی

کودکان استثنایی برخلاف تصور بسیاری الزاما نیازمند به اسباب بازی متفاوت نیستند پس اگر دسترسی به این نوع اسباب بازی ندارید نگران نشوید. آنها می‌توانند از بازی‌های کودکان عادی نیز استفاده نمایند. اما توجه ویژه به فکری بودن اسباب بازی و حضور والدین یا مربی یا بزرگترها به هنگام انجام بازی، الزامی است زیرا ممکن است کودک نیازمند راهنمایی و کمکی باشد که نبودن آن منجر به بی قراری کودک گردد.